يادداشت؛ وليعهد جديد عربستان و گسل اختلاف در ساختار قدرت

خبرگزاري آريا - برنامه‌هاي محمد بن سلمان در معرض تندبادهاي شديد تحولات داخلي و خارجي قرار دارد.

به گزارش جام نيوز، چندي قبل شوراي 34 نفره بيعت با 31 راي مثبت با وليعهدي محمد بين سلمان موافقت کرد. با اين راي محمد بن نايف از سمت وليعهدي عربستان کنار گذارده و حتي مجبور شد با محمد بن سلمان بيعت کند . روزنامه صهيونيستي اسرائيل اليوم در اين باره نوشت: وقتي شوراي بيعت تشکيل شد محمد بن نايف در برابر دو گزينه قرار گرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اول در قبال دريافت چند ميليارد دلار از سمت وليعهدي بطور آرام کناره گيري کند. دوم اينکه از سمت خود کناره گيري نکند اما در برابر شرايط پيچيده اي قرار خواهد گرفت و او گزينه اول را انتخاب کرد. اکنون محمد بن سلمان به عنوان وليعهد، معاون نخست وزيري و وزير دفاع عربستان شناخته مي شود. در اينجا چند نکته به نظر مي رسد که مي تواند در ساختار سياسي عربستان و چشم انداز تحولات آينده اين کشور حائز اهميت باشد.


برخي رسانه ها و محافل سياسي صعود محمد بن سلمان را به سمت وليعهدي عربستان يک کودتاي آرام ناميدند و بعضي ديگر اين صعود را چنان شتابناک خوانند که از تعبير صبح مرد ناآشنايي بود اما شب اولين مرد قدرتمند عربستان بود استفاده کردند. با نگاهي به روند سياسي اين کشور و نحوه به قدرت رسيد محمد بن سلمان ملاحظه مي شود که اين تعابير چندان با واقعيت همخواني ندارد.
از زماني که بنيانگذار حکومت آل سعود از دنيا رفت رقابت براي به دست گيري قدرت در بين فرزندان او شروع شد تا اينکه قدرت به ملک فهد رسيد. او در دروان حکومتش سازکاري نظام مند در جانشيني تعيين کرد اما اين نظامنامه نتوانست به رقابت هاي جناح هاي درون خاندان آل سعود پايان دهد. پس از او ملک عبدالله با هدف نهادينه کردن شيوه انتقال قدرت و تثبيت جايگاه فرزندانش در سلسله قدرت شواري بيعت را تشکيل داد. وي آئين نامه جديد را به گونه اي تنظيم کرد که پس از مرگش اين شورا نقش زيادي در تعيين وليعهد داشته باشد. با دستور ملک عبدالله در 27 مارس 2014 مسئله وليعهدي وارد مرحله جديدي شد. وي با اعلام منصب جانشين وليعهد، برادرش شاهزاده مقرن بن عبدالعز يز را به اين سمت منصوب کرد تا به گونه‌اي وليعهد آينده را تعيين کرده باشد اما بعد از گذشت يک ماه و در 29 آوريل 2015 شاهزاده مقرن با صدور دستور شاه جديد يعني سلمان بن عبدالعزيز از سمت خود برکنار شد و شاهزاده محمد بن نايف به عنوان وليعهد ملک سلمان انتخاب شد و محمد بن سلمان فرزند پادشاه نيز جايگاه جانشين وليعهد را تصاحب کرد. در اينجا بايد به اين نکته اشاره شود، اهميت جايگاه وليعهدي در دوره کنوني دو چندان شده است چرا که با کنار گذاشته شدن باقي فرزندان ذکور عبدالعزيز (هريک به بهانه‌اي) نوبت به وليعهدي نسل جديد و نوادگان عبدالعزيز رسيده است و با روي کار آمدن اولين نفر از اين نسل او فرصت و قدرت کافي براي نهادينه کردن قدرت در خانواده و فرزندان خود را دارد.
سلمان بن عبدالعزيز از سال ها قبل محمد را براي صعود به هرم قدرت در نظر گرفته بود چراکه او را از لحاظ شخصيتي نزديک ترين فرد به خودش مي دانست. به همين دليل، محمد را زير چترحمايتي خويش قرار داد. اولين کار محمد بن سلمان در سال 2007 بود که به عنوان مشاور هيات کارشناسان نخست وزيري فعاليت خود را آغاز کرد. درسال 2003 به سمت مشاور ويژه استاندار رياض انتخاب شد. اين فارغ التحصيل کارشناسي حقوق از دانشگاه ملک سعود در سال 2013 به عنوان مشاور ويژه وليعهد ( پدرش ) و رئيس دفتر وزير دفاع عربستان برگزيده شد. از اين سال به بعد، با حمايت هاي سلمان بن عبدالعزيز پله هاي قدرت را به سرعت طي کرد، به گونه اي که در سال بعد با هيات وزيران مرتبط شد. محمد بن سلمان در سال 2015 به عنوان وزير دفاع و رئيس دربار و مشاور پادشاه يعني پدرش تعيين گشت. با بسترسازي هاي سلمان بن عبدالعزيز پادشاه جديد عربستان انجام داد، در همان سال مقرن بن عبدالعزيز از سمت جانشين وليعهدي برکنار و محمد جايگزين او شد . درهمين سال، محمدبن سلمان نمي توانست در مقابله رسانه ها سخن بگويد و تا مدت ها در هيچ برنامه مستقيمي شرکت نداشت. در اين مدت محمد تحت آموزش شديد قرار گرفت. پدرش با نفوذي که در ساختار قدرت، سياست، اقتصاد و رسانه داشت، توانست شخصيت هايي را براي همراهي با محمد انتخاب و در مناصب مختلف آنان را بکار بگيرد لذا وقتي که محمدبن سلمان در جايگاه‌هاي عالي همچون وزارت دفاع و شوراي عالي اقتصاد عربستان قرار گرفت، توانست تصميمات حکومتي همچون حمله به يمن، برنامه چشم‌انداز اقتصادي 2030 و ائتلاف نظامي اسلامي مبارزه با تروريسم را به نام خود رقم بزند. محمد بن سلمان اگر چه تاکنون در اين دو موضوع مهم دستاورد مثبتي نداشته است اما تصويرسازي گسترده داخلي و بين المللي توسط امپراطوري رسانه‌اي سعودي و شرکت‌هاي روابط عمومي آمريکايي پذيرش او را تسهيل کرد. اين در حالي بود که محمد بن نايف طي دو سال گذشته در موضعي کاملا انفعالي قرار داشت و منزولي بود. تقريباً در هيچ‌يک از مسائل مهم عربستان طي اين سال ها نامي از وي برده نشد. سرانجام محمد در سال 2017 به عنوان وليعهد عربستان معرفي شد.
اکنون تعداد زيادي از اعضاي خاندان حاکم با محمد بن سلمان بيعت کرده اند که بسياري از آنان در مناصب حساس سياسي، اقتصادي .... قرار دارند. در ميان مديران عالي رتبه و حتي وزيران عربستان افرادي غير از خاندان آل سعود مثل عادل الجبير وزير خارجه اين کشور، به چشم مي خوردند که همسويي و همراهي آنان با قدرت حاکم خيلي زياد است. ناگفته نماند بکارگيري افرادي بيرون از دايره خاندان آل سعود سبب مي شود تا ساختار قدرت در عربستان رنگ دموکراتيک و مردمي تري به خود بگيرد. همچنين از قدرت افراد ناراضي خاندان سعودي کاسته مي شود و آنان مطرود مي گردند. همانطوري که درخصوص شاهزاده بندربن سلطان مشاهده شد. وي سفير سابق عربستان در آمريکا و يکي از قدرتمندترين شاهزادگان سعودي بود اما منصب اش خلع و عادل الجبير را جايگزين او کردند. اکنون نامي از بندر بن سلطان در محافل سياسي سعود و رسانه هاي اين کشور و جهان برده نمي شود. به هرحال ، حلقه اي که اطراف سلمان بن عبدالعزيز و پسرش زده هدفشان اين است که برنامه هاي اصلاحات سياسي، اقتصادي و اجتماعي در عربستان را براساس برنامه هاي مدون اجرايي سازند تا در سايه آن اين کشور از وابستگي به درآمدهاي نفتي رها شود، مشارکت زنان در امور جامعه افزايش يابد، بيکاري جوانان از اين کشور رخت ببندد، فضاي سياسي توسعه يابد، ريشه تروريسم خشک شود و مقابله با ايران به سرمنزل مقصود برسد. در کنار اين حلقه طيفي از مخالفان قرار دارند که گروهي از آنان از اسب قدرت به زير کشيده شده اند. مانند شاهزاده محمد بن نايف، شاهزاده بندر بن سلطان... به تازگي 21 تن از شاهزادگان سعودي نامه اي به شاه عربستان ارسال کرده و طي آن مخالفت خود را با انتصاب محمد بن سلمان به عنوان وليعهد اين کشور اعلام کرده اند. آنطوري که پايگاه خبري العهد نوشته است اين شاهزادگان نسبت به پيامدهاي خطرناک اين انتخاب برآينده حاکميت آل سعود درعربستان و فروپاشي اين نظام هشدار داده اند. بندر بن سلطان، متعب بن عبد الله، ترکي الفيصل، وليد بن طلال، محمد بن نواف و خالد بن ترکي برجسته ترين شاهزادگان امضا کننده اين نامه را تشکيل مي دهند. اين نامه عزل و نصب هاي صورت گرفته توسط پادشاه عربستان را بخوبي نشان مي دهد. درکنار اين مخالفان افراطيون وهابي قرار دارند که انحام هرگونه اصلاحات اجتماعي را خروج دين مي دانند. مثلا چنانچه به زنان سعودي حق رانندگي اعطاء شود و آزادي هاي اجتماعي افزايش پيدا کنند، معلوم نيست علماي افراطي وهابي چه فتواهايي صادر کند و عربستان چه سمت و سويي کشيده شود. نا گفته نماند کساني که درعربستان آزادي هاي اجتماعي و مذهبي بي بهره اند و اميدي به دستيابي بدانها ندارند، بايد به جرگه اين مخالفان افزود.
با توجه شرايط کنوني چنين به نظر مي رسد برنامه هاي محمد بن سلمان در معرض تند بادهاي شديد تحولات داخلي و خارجي قرار دارد. اين شاهزاده سعودي که جنگ عليه يمن را شلعه ور ساخت، اکنون در باتلاق اين جنگ گرفتار شده و انگشت اتهام افکار عمومي جهان او را نشانه گرفته که عامل مرگ هزاران نفر غيرنظامي بويژه زنان و کودکان است. همچنين برنامه هاي رياض عليه تهران راه بجايي نبرده و درعرصه تحولات سوريه و عراق با شکست مواجه شده است. روزنامه آمريکاي هافينگتون پست درباره برنامه موسوم به چشم انداز سعودي 2030 که بازتاب نظرات مشاوران آمريکايي است، نوشت: اين برنامه ابتدا جامعه بين المللي را به تحسين واداشت و جوانان سعودي را که فرصت هاي اندکي براي ايجاد تغيير و بيان نظرات تازه داشتند، هيجان زده کرد. اما اجراي آن ناهمگون و دردناک بود و دولت اخيراً ناچار شد، اجراي برخي سياست هاي رياضتي مصرحه در اين طرح را متوقف کند. اين روزنامه با تاکيد براينکه نفت همچنان نقش محوري را در اقتصاد عربستان بازي مي کند، تصريح کرد: دربرخي مواردي محمد بن سلمان در مديريت منابع حياتي کشور با بي فکر عمل کرده است. در نهايت با جود غرغرهاي برخي اعضاي خاندان سلطنتي سعودي که ممکن است با کنار رفتن وليعهد پيشين که بسيار مورد احترام بود، شدت يابد. درهمين حال ، برخي رسانه هاي غربي از وجود تشديد سرکوب مخالفان تحت پوشش ليبرال کردن جامعه سعودي خبر مي دهند حتي گفته مي شود محمد بن نايف در بازداشت به سر مي برد.

به نوشته تسنيم، اين وضعيت کنوني سياست ها و برنامه هاي سلمان بن عبدالعزيز و پسرش براي عربستان است. حال، چنانچه برنامه هاي محمد بن سلمان بر روي همين ريل حرکت کند، چه سرنوشتي در انتظار مردم عربستان خواهد بود؟ چنانچه برنامه هاي محمدبن سلمان دستاورد چنداني به همراه نداشته باشد، اين احتمال وجود دارد، گسل هاي مخالفت گسترده تر و عميق تر شود و اين گسل ها با نزديک شدن به يکديگر زلزله اي بزرگي در ساختار قدرت عربستان بوجود بياورند. بايد منتظر بود و ديد که تحولات داخلي، منطقه اي و حتي جهاني چه سرنوشتي را براي عربستان و حاکمان آن رقم خواهد زد.

111

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۸۳۴۸۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش جالب معلم عربی محمد بحرانی به خاطره ای که تعریف کرد | ویدئو

دریافت 2 MB

به گزارش همشهری آنلاین، در یکی از قسمت های برنامه صداتو، محمد بحرانی یکی از هنرمندان این برنامه خاطره جالبی را از دوران مدرسه اش و معلم عربی اش تعریف کرد که در ادامه آقای رفیعی، معلم عربی سوم راهنمایی محمد بحرانی، به این خاطره، واکنش نشان داد و به هنرمندان کشور و از جمله شاگرد قدیمی اش ابراز لطف کرد.

کد خبر 849623 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها موسیقی ایرانی معلمان خبر مهم موسیقی - چهره - ساز - آلبوم - اجرا چهره‌های مشهور